Poznaj duszę skrzypiec

Skrzypce w zbiorach polskich – tak nazywa się wirtualna kolekcja instrumentów na stronie Instrumenty.edu.pl stworzona ze zbiorów Instrumentów Lutniczych MKiDN, instrumentów zwycięzców konkursów lutniczych i wykonawczych oraz instrumentów, na których grali uczestnicy Konkursów Skrzypcowych im. H. Wieniawskiego w Poznaniu.

Oprócz zdjęć kilkuset modeli skrzypiec, na stronie można posłuchać m.in. brzmienia instrumentów należących do wybitnych skrzypków z antologii Konkursu Henryka Wieniawskiego, poczynając od Wandy Wiłkomirskiej. Obszernie została przedstawiona historia tego instrumentu. Użytkownicy mogą poznać też kulisy pracowni lutniczej, miejsca, w którym powstają skrzypce oraz zgłębić proces produkcji instrumentu.

O projekcie prof. Beniamin Vogel, wybitny znawca i historyk instrumentów pisze: „Skrzypce to jakby druga, bardziej niż arystokratyczny fortepian ludyczna, ukryta dusza mieszkańców Europy, w ubiegłych stuleciach „przeflancowana” na drugą półkulę, gdzie była świadkiem i uczestnikiem narodzin nowych narodów m.in. Ameryki Północnej. Jest tam do dziś obecna w wielu przejawach lokalnej kultury dnia codziennego i odświętnego. W Polsce skrzypce były obecne od zarania dziejów, zdaniem niektórych badaczy od swych narodzin, i do dziś towarzyszą tradycyjnym ludowym świętom. Towarzyszą też innym, codziennym, prywatnym i powszechnym «wesołościom» w postaci oderwanego od realnej ludowości, i dlatego «wirtualnego» folkloru pod nazwą folkowa muzyka. Mniej obecne w miejskiej sferze codziennej nadal królują tu, obok fortepianu, na estradach koncertowych muzyki, zwanej poważną. Towarzyszyła temu zjawisku kulturowemu wielowiekowa tradycja budowy tych instrumentów, początkowo w formie rzemiosła artystycznego, potem jako sztuka lutnicza. Na przestrzeni ostatniego stulecia osiągnęła ona w Polsce wysoką pozycję wyrażającą się nie tylko powstaniem Związku Polskich Artystów Lutników, szkół i uczelni kształcących w tym zawodzie, licznych krajowych i międzynarodowych konkursów budowy tych instrumentów, a także gry na nich (z Konkursem im. H. Wieniawskiego w Poznaniu na czele). Znakomite pracownie polskich lutników znane są na całym świecie. Dlatego warto skorzystać z niniejszej możliwości poznania tego, co kryje „dusza” skrzypiec i jak się owe swego rodzaju arcydzieła tworzy”.  

Kolekcję przygotował Instytut Muzyki i Tańca. Kuratorką projektu jest Agata Mierzejewska.