Wczesna manifestacja muzycznego impresjonizmu, formą nawiązująca do muzyki barokowej
Są takie utwory, których fragmenty każdy zna, przynajmniej ze słyszenia. Należy do nich Światło księżyca Claude’a Debussy’ego, nastrojowa kompozycja fortepianowa. To trzecia część Suity bergamaskiej, cyklu utworów na fortepian, na który składają się ponadto: Preludium, Menuet i Passepied.
Suita jest wczesnym utworem Debussy’ego, została napisana w 1890 roku, ale publikacji doczekała się dopiero w roku 1905. Tytuł Światło księżyca pochodzi z wiersza Paula Verlaine’a, opublikowanego w 1869 roku i należącego do tomu Fêtes galantes. Poeta inspirował się malarstwem Watteau, ukazującym wyidealizowane krajobrazy, zaludnione bohaterami commedii dell’arte, część z nich (Arlekin i Brighella) pochodzi z Bergamo. Stąd też Suita bergamaska.
Część Światło księżyca miała początkowo nosić tytuł Parada sentymentalna. Jest jednym z trzech fortepianowych utworów „księżycowych” Debussy’ego (obok preludium Taras audiencji światła księżyca oraz I księżyc świeci nad pradawną świątynią z cyklu Obrazy).
Choć formą nawiązuje do muzyki barokowej, jej język dźwiękowy jest współczesny. Kompozycja jest jedną z wczesnych manifestacji muzycznego impresjonizmu, który podobnie jak impresjonizm malarski operował barwnymi plamami i rozmytymi konturami. Utrzymana w dynamice piano, maluje subtelne odcienie nocy.
Światło księżyca, jak i cała Suita bergamaska, było wielokrotnie orkiestrowane, m.in. przez Leopolda Stokowskiego. Powstała nawet wersja na 12 wiolonczel! Dimitri Tiomkin zaaranżował natomiast Światło księżyca na organy – na potrzeby filmu Olbrzym George’a Stevensa z 1956 roku. Motywy z Clair de lune obecne są w wielu innych filmach, m.in. Fantazji Walta Disneya i A statek płynie Federica Felliniego. Fragmenty pojawiają się także w utworze Back From Space brazylijskiego didżeja Amona Tobina. A także w „Zmierzchu”, gdzie główny bohater wampir Edward gra ukochanej Belli właśnie Clair de lune.
Monika Pasiecznik
Fot. „Miłość we włoskim teatrze”, Jean-Antoine Watteau, Wikimedia Commons, PD
