< powrót

Okres muzyczny

gatunek: instrumentalne

Całość muzyczna, zakończona kadencją, składająca się z dwóch zdań muzycznych nazywanych poprzednikiem i następnikiem

W poprzedniku są eksponowane zasadnicze motywy, a plan harmoniczny zazwyczaj zakłada modulację do innej tonacji. Dlatego poprzednik nazywany jest także „pytaniem”. Drugie zdanie, czyli następnik, jest wtedy „odpowiedzią". Napięcia rozwiązują się i całość kończy się toniką.

Każde zdanie dzieli się na dwie frazy, a fraza na dwa motywy. Tak więc, budowa okresowa w muzyce polega na parzystym podziale utworu muzycznego. W związku z tym, mały okres muzyczny – to 4 4 takty. Rozmiar wielkiego okresu zależy od metrum i tempa utworu: 8 8 i więcej taktów. Z matematyką związane są również następujące definicje okresów: 4 4, 8 8 są okresami o budowie symetrycznej (regularnej). W nieregularnych okresach zdania odróżniają się pod względem rozmiaru (4 6, 8 10 taktów). Twórcza wyobraźnia kompozytorów przyczyniła się do powstania okresów zbudowanych z trzech i czterech zdań. W oryginalnej formie okresu trzyzdaniowego eksponowany jest temat chóru „Tajemniczy Lel” z finału 1 aktu opery Michaiła Glinki Rusłan i Ludmiła.

Okres stanowi podstawę wielkich form muzycznych. Jednocześnie jest on najmniejszą strukturą, z jakiej może być zbudowany samodzielny wokalny albo instrumentalny utwór muzyczny. Okresem jest na przykład Preludium A-dur op. 28 nr 7 Fryderyka Chopina.

 

drukuj pdf

zobacz również:

Forma muzyczna +dodaj do schowka
Wiedza
Gatunki

Jest to pewien wzór konstrukcyjny (schemat) dzieła muzycznego

Motyw +dodaj do schowka
Wiedza
Gatunki

Krótka myśl muzyczna, podstawowa cząstka frazy muzycznej, a także rodzaj krótkiego melodycznego tematu, który wielokrotnie powraca w toku utworu

Fraza +dodaj do schowka
Wiedza
Gatunki

To cząstka formalna dzieła muzycznego zbudowana z dwóch lub więcej motywów

Kantata +dodaj do schowka
Wiedza
Gatunki

Wieloczęściowy utwór wokalno-instrumentalny oparty na świeckim lub religijnym tekście