Utwór muzyczny przeznaczony na instrument solowy lub instrument solowy z akompaniamentem składający się z trzech lub czterech części
Źródłosłów: z włoskiego sonare - brzmieć.
Ten gatunek jest trwale obecny w muzyce od XVII w., natomiast typ sonaty klasycznej z jej specyficzną formą wykształcił się w połowie XVIII wieku. Taka sonata miała czteroczęściową budowę, w której różnorodność treści wymagała zróżnicowania poszczególnych części pod względem tempa. Pierwsza część to forma sonatowa utrzymana najczęściej w tempie allegro. Następna część była powolna (np. adagio) i skomponowana w formie dwu lub trzyczęściowej, sonatowej lub ronda. Trzecia część miała charakter taneczny (menuet, później zastępowany często przez scherzo). Ostatnia część znów była szybka, w formie sonatowej lub ronda.