rodzaj instrumentu: strunowe

Jest to mały instrument strunowy z rodziny lutni

Zdjęcie przedstawia mandolinę w futerale
fot. Ted Sakshaug, CC BY 2.0

Wykształcił się w XVIII wieku we Włoszech i Niemczech z XVI-wiecznej mandory (lub mandoli, więc słowo to oznacza „małą mandolę”).

Korpus rezonansowy mandoliny ma kształt przeciętego migdała i jest dość wypukły. Na dość krótkiej szyjce z metalowymi progami na podstrunnicy montowane są cztery pary metalowych strun nastrojonych tak jak skrzypce. Charakterystyczną techniką gry na mandolinie jest tremolo uzyskiwane przez szybki ruch kostką.

W okresie baroku utwory na mandolinę pisali we Włoszech, Francji i Niemczech wybitni kompozytorzy, jak np. Antonio Vivaldi, który pozostawił po sobie m.in. koncerty mandolinowe. Popularność mandoliny W Europie rosła tak, że w XIX wieku stała się ona jednym z ulubionych instrumentów amatorskich (np. we Włoszech wykorzystywana była jako instrument akompaniujący serenadom). W XX stuleciu po mandolinę najchętniej sięgali twórcy różnych stylów muzyki popularnej, takich jak country, bluegrass czy rock, a choć nie znalazła trwałego zastosowania w orkiestrze, usłyszeć ją jednak można np. w XVIII Symfonii Gustava Mahlera czy balecie Agon Igora Strawińskiego.

Ciekawostki:

  • Jedne z najstarszych zachowanych do dziś mandolin wyszły spod ręki Stradivariusa w późnym XVII wieku.
  • Ludwig van Beethoven napisał przynajmniej sześć utworów na mandolinę, z których cztery (z akompaniamentem fortepianu) zachowały się do dnia dzisiejszego.
  • W XX stuleciu jednym z kompozytorów, którzy wykorzystywali w swych dziełach brzmienie mandoliny był Kazimierz Serocki (np. Impromptu fantasque)
drukuj pdf

zobacz również:

Klawikord +dodaj do schowka
Wiedza
Instrumenty

Jest jednym z najstarszych strunowych instrumentów klawiszowych i wywodzi się ze średniowiecznego monochordu

Viola da gamba +dodaj do schowka
Wiedza
Instrumenty

Ten podobny do wiolonczeli instrument smyczkowy pojawił się w Europie w późnym XV wieku, a w okresie renesansu i baroku zyskał wielką popularność

Diabelskie skrzypce +dodaj do schowka
Wiedza
Instrumenty

Diabelskie skrzypce to dość nietypowy instrument strunowy, ponieważ służy on nie tyle do grania, ile do rytmicznego hałasowania

Lutnia +dodaj do schowka
Wiedza
Instrumenty

Na lutniach grali średniowieczni minsterele, były też bardzo popularne w muzyce renesansowej i wczesnego baroku.