Za życia znany był głównie z oper, dziś natomiast słynie ze swej muzyki instrumentalnej
Albinoni urodził się w rodzinie zamożnego kupca, dzięki czemu później dysponował pewną niezależnością finansową. Uczył się gry na skrzypcach i śpiewu. Prawdopodobnie od roku 1700 był skrzypkiem na dworze księcia Mantui, jemu też dedykował swoje utwory instrumentalne opus 2. Także szereg innych kompozycji dedykował ówczesnym mecenasom sztuki, np. swój pierwszy utwór kardynałowi Pietro Ottoboniemu, który wspierał również innych kompozytorów, m.in. Arcangelo Corellego, zaś suity opus 3 poświęcił księciu Toskanii, Cosimo II z dynastii medycejskiej, z kolei zbiór dwunastu koncertów dedykował elektorowi Bawarii. Był jednak artystą niezależnym, nie dążył do stanowisk na dworach arystokratów czy w ośrodkach kościelnych, co w owych czasach było postawą wyjątkową. Z drugiej strony, jego niezależność przyczyniła się być może do tego, że przez ostatnie lata życia kompozytor, który mieszkał i komponował w Wenecji, był raczej zapomniany.
Znaczna część twórczości Albinoniego to opery — ówczesne drammi per musica. Napisał ich prawdopodobnie około pięćdziesięciu, z czego 28 zostało wystawionych w Wenecji w latach 1723-1740. Do naszych czasów jednak w całości zachowały się tylko dwie — m.in. Il tiranno eroe czyli Tyran heros, którego premiera odbyła się podczas karnawału weneckiego w 1711 r. (napisana do libretta Vincenza Cassaniego). Z innych zachowały się fragmenty, czasem jedynie kilka arii, jak w przypadku utworu Wybryki zazdrości (Gli eccessi della gelosia z roku 1722).
Tomaso Giovanni Albinoni, Koncert trąbkowy B-dur op. 7 nr 3 (aranżacja)
Jego muzyka instrumentalna cieszyła się uznaniem geniusza wszechczasów, jakim był Jan Sebastian Bach, który nie tylko czerpał z niej tematy do swoich fug, ale także wykorzystywał ją ucząc harmonii. Albinioni napisał też szereg kantat o świeckim charakterze, np. Crudelissimo amore (czyli Najokrutniejsza miłości) na alt i basso continuo oraz sonat instrumentalnych, natomiast niewiele komponował muzyki kościelnej.
dr Katarzyna Naliwajek-Mazurek
Ciekawostki
Jednymi z najlepiej obecnie znanych i najczęściej wykonywanych utworów Albinoniego są jego Koncert obojowy d-moll op. 9 nr 2 oraz Koncert na trąbkę i organy. Natomiast powszechnie przypisywane Albinoniemu słynne Adagio g-moll na skrzypce, orkiestrę smyczkową i organy jest tak naprawdę autorstwa włoskiego muzykologa Remo Giazotto. Napisał je w roku 1949, za podstawę biorąc fragment utworu Albinoniego znaleziony w ruinach saksońskiej Biblioteki w Dreźnie, zbombardowanej podczas II wojny światowej. W jej ruinach bezpowrotnie przepadła zresztą znaczna ilość utworów i źródeł o życiu kompozytora.
