François Couperin to jeden z największych kompozytorów francuskiego baroku, mistrz klawesynu
Urodził się i zmarł w Paryżu, w rodzinie muzycznej, najliczniejszej i najbardziej znamienitej w Europie obok dynastii Bachów. Dla odróżnienia od reszty członków swego rodu zwany był Wielkim (Le Grand). W 1685 r. objął odziedziczone po ojcu stanowisko organisty kościoła Saint-Gervais w Paryżu (po nim przejął je Nicolas Couperin, a następnie inni członkowie rodziny). W 1693 r. otrzymał tytuł organisty króla (był nim wówczas Ludwik XIV, Król-Słońce), zaś w 1717 r. został nadwornym organistą i kompozytorem. Był także wirtuozem klawesynu i mistrzem w dziedzinie twórczości na ten instrument, która przyniosła mu największą sławę. Napisał ponad 230 miniatur, pełnych elegancji i poczucia humoru, układając je w analogiczne do suity układy cykliczne, zwane przez niego ordres, i publikując je w kolejnych księgach (1713 r., 1717 r., 1722 r., 1728 r.). Cechuje je wyrafinowana, odkrywcza harmonika, o często nierozwiązywanych dysonansach.
François Couperin, Les Baricades Mistérieuses
Do twórczości François Couperina należą również dwa organowe opracowania mszy: Messe pour les paroisses oraz Messe pour les couvents (1690 r.), wokalno-instrumentalne utwory religijne: Leçons de ténèbres (1714 r.), offertoria i motety, a także świeckie airs na głos z basso continuo, do których należą m.in. Brunette (Brunetka) i Epitaphe d'un Paresseux (Epitafium lenia) oraz kanony na 3 głosy. Jego traktat dydaktyczny L'Art de toucher le clavecin (1716 r.) zawiera wskazówki dotyczące klawesynowej ornamentacji, sposobu wydobycia dźwięku i nowego systemu palcowania z użyciem kciuka, co zostało przejęte przez Jana Sebastiana Bacha.
Pièces en concert to suita złożona z części koncertów kameralnych François Couperina, opracowanych na wiolonczelę i smyczki przez Paula Bazelaire (1886-1958), francuskiego wiolonczelistę i znanego pedagoga. Składają się na nią Prélude, Siciliene, La Tromba (Trąbka), Plainte (Skarga), Air De Diable (Melodia Diabła), w większości zaczerpnięte z dziesiątego z Koncertów królewskich, a także z szóstego ze zbioru koncertów Les Goûts réunis. Suita ta istnieje również w wersjach na wiolonczelę z towarzyszeniem fortepianu oraz z kwartetem smyczkowym.
dr Katarzyna Naliwajek-Mazurek
Ciekawostki
François Couperin uważał, że wkraczając w dziedzinę muzyki, odkrywamy, iż jest ona piękniejsza od samego piękna.
