Kompozytor, pianista i dyrygent. Czołowy przedstawiciel narodowej muzyki norweskiej
Zaczął komponować jeszcze przed wyjazdem na studia, a po powrocie w roku 1862 dał swój pierwszy koncert w Norwegii, wykonując m.in. własne utwory. W 1863 r. osiadł w Kopenhadze, gdzie zetknął się z wieloma wybitnymi postaciami, m.in. z Hansem Christianem Andersenem oraz duńskim kompozytorem Johanem Peterem Emiliusem Hartmannem. W 1864 r. założył towarzystwo Euterpe, działające na rzecz współczesnej muzyki skandynawskiej, jednak po trzech latach wycofał się z niego. Jesienią 1866 r. przeniósł się do Christianii (obecnie Oslo), gdzie pracował jako dyrygent, organizował koncerty abonamentowe. Znajomość z norweskim pisarzem Björnstjerne Björnsonem, a przede wszystkim z kompozytorem Richarem Nordraakiem, zetknięcie się z muzyką ludową własnej ojczyzny sprawiły, że Edvard Grieg postanowił realizować ideę narodowej sztuki norweskiej.
W późniejszych latach studiował grę ludowych muzyków, zbierał melodie ludowe — ten materiał przetwarzał w swoich pieśniach, stanowiących znaczną część jego twórczości (148 pieśni opublikowanych zostało za jego życia), czerpał z niego także inspirację dla rozwiązań harmonicznych. Zimą 1866 r. przebywał we Włoszech, gdzie poznał Henrika Ibsena. W 1875 r. na jego zamówienie napisał muzykę do dramatu Peer Gynt. Później ułożył z niej dwie suity o tym samym tytule (1888 r., 1891 r.), które przyniosły mu wielką popularność.
Edvard Grieg, I Suita Peer Gynt op. 46
W 1867 r. ożenił się ze swoją kuzynką, śpiewaczką Niną Hagerup, dla której powstawała odtąd większość jego pieśni. W 1880 r. zamieszkał w Bergen, a następnie w pobliskim Troldhaugen. Jego twórczość i prowadzone w latach 80. podróże koncertowe po Europie, podczas których jako dyrygent i pianista wykonywał własne utwory, przyniosły mu wielką międzynarodową sławę. W 1897 r. odwołał swoje koncerty w Paryżu, by zająć stanowisko w sprawie Dreyfusa, opublikował także w lipskiej prasie list otwarty, w którym wyrażał dla niego poparcie. Powszechnie szanowany, otrzymał wiele odznaczeń, w tym tytuł doktora honoris causa uniwersytetów w Oksfordzie i Cambridge.
Zmarł w 1907 r., urnę z jego prochami złożono w grocie skalnej nad fiordem, w pobliżu domu Griega w Troldhaugen.
Najważniejsze miejsce w twórczości Griega zajmuje liryka fortepianowa (w większości miniatury, z których najbardziej popularne są opublikowane w 10 tomach Lyrische Stücke). Mniejsze znaczenie ma jego twórczość orkiestrowa (jest autorem zaledwie jednej, wczesnej symfonii); do najczęściej wykonywanych należy młodzieńczy Koncert fortepianowy a-moll op. 16 (1868 r.). Jego harmonika przeszła ewolucję od tradycyjnej, funkcyjnej w kierunku impresjonistycznej brzmieniowości, co widoczne jest m.in. w Kwartecie g-moll (1878 r.).
Ciekawostki
Jednym z najbardziej znanych utworów Griega jest pełna uroku Suita w dawnym stylu Z czasów Holberga op. 40 na orkiestrę smyczkową, która została pierwotnie skomponowana na fortepian w roku 1855, gdy uroczyście obchodzono 200-lecie urodzin Ludwika Holberga (1684–1754), komediopisarza czasów baroku, pochodzenia norweskiego. Utwór składa się z pięciu części, będących stylizacjami XVIII-wiecznych tańców: I. Preludium (Allegro vivace), II. Sarabanda (Andante espressivo), III. Gawot (Allegretto), IV. Aria (Andante religioso), V. Rigaudon (Allegro con brio).
Do posłuchania:
- Koncert fortepianowy a-moll op. 16
W Kanonie Muzykoteki Szkolnej:
