rodzaj terminu: tempo i dynamika

Metronom to urządzenie do mechanicznego i precyzyjnego odmierzania równych odcinków czasu, co sygnalizowane jest rozmaitymi sygnałami akustycznymi: stukiem, dzwonkiem, dźwiękami generowanymi elektronicznie

Metronom jest w istocie rodzajem zegara (pierwszy zbudował wiedeński zegarmistrz Johann Mältzel w 1815 roku), od którego różni się tym, że nie odmierza jednej jednostki czasu (sekundy), którą następnie zlicza w minuty, a te w godziny, ale daje użytkownikowi możliwość wyboru, jaka jednostka czasu będzie odmierzana. Skala metronomu pozwala wybrać wartości zwykle od 40 do 208 uderzeń na minutę. Dzisiejsze metronomy są albo mechaniczne – z wahadłem i przesuwanym ciężarkiem (im krótsze ramię wahadła, tym szybciej się ono porusza), albo elektroniczne, w których o okresie generowania impulsów decydują układy elektroniczne, nie zaś ruch wahadła. Spośród dwóch metronomów o jednakowej cenie, bardziej precyzyjny jest zwykle metronom mechaniczny. Aplikacje na komputer podłączony do sieci elektrycznej są bardzo wrażliwe na wahania napięcia i w istocie nie nadają się do niczego.

Metronom wystukuje na ogół podstawową jednostkę metryczną: ósemkę w takcie 3/8, ćwiartkę w metrum 2/4 itd.  

 

Ciekawostki

Wielu kompozytorów, począwszy od Ludwika van Beethovena, używało metronomu do precyzyjnego oznaczania tempa swych utworów: obok oznaczeń słownych pisali na przykład [ćwierćnuta]=60, co oznacza tyle, że metronom ustawiony na cyfrę 60 będzie wybijał ćwierćnuty. W utworach Roberta Schumanna oznaczenia metronomiczne jednak nikomu się nie podobają: wynikają z nich często tempa o wiele za szybkie, niezgodne z wyrazem kompozycji. Panuje powszechne przekonanie, że metronom Schumanna był… zepsuty.

 

tagi:
drukuj pdf

zobacz również:

Tempo primo +dodaj do schowka
Wiedza
Terminy

Pierwsze tempo – to włoski termin, który nakazuje powrót do pierwotnego tempa po jego zmianie

Rubato +dodaj do schowka
Wiedza
Terminy

Rubato, czyli wprowadzanie swobodnych przyspieszeń i zwolnień tempa w utworze

 

 

Presto +dodaj do schowka
Wiedza
Terminy

Dosłownie: szybko. Ale w istocie: bardzo szybko, bo to tempo najszybsze ze stosowanych, szczególnie w odmianie prestissimo (jak najszybciej) i prestissimo possibile (najszybciej, jak się da)

Adagio +dodaj do schowka
Wiedza
Terminy

Jedno z podstawowych temp powolnych, w tej grupie najszybsze. Dosłownie znaczy „powoli”